Bijna elk digitaal instrument heeft een MIDI aansluiting, maar wat kan je ermee? In deze blog leggen we de basis uit van wat MIDI is, hoe het tot stand is gekomen en waarom het zo handig is.

Wat is MIDI?

MIDI staat voor Musical Instrument Digital Interface. Het is de technische standaard geworden voor de communicatie tussen elektronische hardware. Hierdoor kunnen verschillende instrumenten van verschillende instrument producenten instructies met elkaar delen. Terwijl je op het ene keyboard een noot speelt kan dit via MIDI data aan een ander keyboard verteld worden. Niet de audio van de gespeelde noot zelf, maar de onderliggende handelingen van wanneer je een noot speelt, welke noot je speelt, en hoe hard je de noot speelt. Zo kan het tweede keyboard zijn eigen geluid produceren op precies dezelfde manier als wanneer je op dezelfde wijze op het tweede keyboard had gespeeld.

Om jouw unieke speelwijze te vertalen naar digitale informatie, wordt het vertaald naar verschillende commando’s. Deze zijn ingedeeld de volgende categorieën:

• Note-on: Wanneer moet een toon getriggerd worden, op welke hoogte en met welke aanslagsnelheid?
• Note-off: Wanneer moet een getriggerde toon gedempt worden?
• Control change: Welke eigenschap moet op welke manier veranderd worden? Moet bijvoorbeeld het volume harder, of moet de klank minder vibreren?
• Program change: Welke klank moet er gebruikt worden?
• Pitch bend: Moet een getriggerde toon van toonhoogte veranderd worden door het geleidelijk omhoog of omlaag te ‘buigen’?
• Aftertouch: Wordt een getriggerde toon harder ingedrukt en welke parameter wordt hierdoor veranderd? (Niet elk keyboard ondersteunt dit)
• Poly-aftertouch: Specifiek welke getriggerde toon wordt harder ingedrukt om het aftertouch te geven? (Werkt hetzelfde als aftertouch, maar dan onafhankelijk per toon).

Naast deze klank-specifieke instructies kunnen ook System Exclusive boodschappen gegeven worden. Deze gaan over specifieke parameters op specifieke klankmodules en ander unieke functies. Ook kan via zo’n instructie een algemene MIDI klok ingesteld worden die alle verbonden apparaten synchroniseert.

De geschiedenis van MIDI

Eind jaren ’70 en begin jaren ’80 was de opkomst van digitale instrumenten. Instrumenten van dezelfde fabrikant gebruikten allemaal hun eigen intern ontwikkelde ‘taal’ om ze met elkaar te laten kunnen praten. Hierdoor kon je verschillende synthesizers en keyboards niet met elkaar verbinden. De toenmalige president van Roland, Ikutaro Kakehashi, dacht dat dit de commerciële groei van digitale instrumenten tegenhield. Daarom wilde hij één standaardtaal. Om dit tot stand te brengen werkte hij samen met Dave Smith, de president van Sequential Circuits, bekend van de eerste programmeerbare polyfonische synthesizer. Met slechts een eerste concept idee probeerde ze zoveel mogelijk instrument fabrikanten over te halen om mee te doen. Initieel waren alleen de Japanse bedrijven Yamaha, Korg en Kawai bereid zich aan te sluiten.

Het eerste uitgewerkte protocol werd door Smith en Sequential Circuits engineer Chet Wood geïntroduceerd in 1981. Op basis van Roland’s Digital Control Bus, die al noot aan/uit en programma verandering controle gaf, stelde ze de Universal Synthesizer Interface voor. Dit werd uitbundig bediscussieerd en constructief bekritiseerd, waaronder ook de naam. Na een voorstel van Kakehashi kwamen ze op Musical Instrument Digital Interface. Het verbeterde product werd gedemonstreerd in 1983 door een Prophet 600 synthesizer van Sequential Circuits te verbinden met een Roland JP-6. Om de universele overname van het protocol mogelijk te maken werd de techniek zonder licentiekosten vrijgegeven. Zo kon elke fabrikant het aan hun instrumenten toevoegen.

De timing had ook niet beter kunnen zijn. De introductie van MIDI viel perfect samen met de introductie van de PC. Doordat MIDI ook digitale instrumenten met computers kan verbinden ontstond er een snelle groei van muziek software. Dit maakte het gebruik van MIDI nog aantrekkelijker. Zeker professionele muzikanten en producers zagen de waarde in een standaard protocol. MIDI heeft een onschatbare impact gehad op de muziekindustrie. Daarom zijn Kakehashi en Smith in 2013 (pas) beloond met een Technische Grammy.

Het handige aan MIDI

Via MIDI kan je met één klavier of MIDI controller meerdere geluidsbronnen aansturen. Zo kan je klanken spelen met enorm veel lagen, zonder een leger van toetsenisten nodig te hebben. Sowieso zouden al die toetsenisten nooit zo perfect synchroon kunnen spelen als MIDI communicatie mogelijk maakt. Je hoeft zelfs niet eens meer piano te kunnen spelen. De meeste Digitale Audio Workstations laat je MIDI instructies ook zonder een klavier intekenen. Je vertelt een computer hoe je wilt dat iets gespeeld moet worden, en de PC speelt het daarna precies zo af.

Daarnaast kunnen de MIDI instructies opgeslagen worden. Deze bestanden zijn een stuk kleiner, omdat de audio zelf niet opgeslagen wordt, maar de instructies om de audio te genereren. Dit was zeker invloedrijk in de vroege jaren van het internet toen de verbindingen minder snel waren. Deze bestanden maken het mogelijk om iets in te spelen met een pianoklank, en daarna je opnames precies opnieuw afspelen met een ander ingestelde klank. Ook worden deze bestanden gebruikt voor visualisaties van wat er gespeeld moet worden. De bekende piano video’s op YouTube met groene en blauwe balkjes, als een soort ‘Guitar Hero’ je laten zien hoe je een nummer speelt worden gegenereerd via MIDI bestanden.

Wat doen de verschillende MIDI aansluitingen?

Een typische MIDI kabel heeft een 5/180° verbinding. Deze heeft vijf verschillende pinnen die samen een halve cirkel maken. Deze kan aangesloten worden op drie verschillende connectoren:

• 
  MIDI-IN: Instructies van een extern apparaat worden via deze ingang ontvangen, verwerkt en uitgevoerd.
• MIDI-OUT: Intern gegenereerde instructies worden via deze uitgang verstuurd om door een extern apparaat ontvangen, verwerkt en uitgevoerd te worden.
• MIDI-THRU: Instructies die via MIDI-IN zijn ontvangen worden via deze uitgang onveranderd doorgestuurd om dezelfde instructies ook aan een ander apparaat te geven.

Hopelijk ben je nu wat meer wegwijs in de wereld van digitale instrumenten en hoe ze samen gebruikt kunnen worden via MIDI. Als je nog meer vragen hebt, kom dan een keer langs in onze muziekwinkel in Noordwijk! Daar leggen wij het graag nog verder uit.