Zoals hierboven al beschreven zijn violen in verschillende maten verkrijgbaar. Als volwassene heb je een 4/4 viool nodig, maar mensen die wat kleiner zijn dan gemiddeld kiezen ook wel eens voor een 7/8. Deze zijn net ietsje kleiner maar het aanbod van 7/8 violen is een stuk kleiner. Voor kinderen zijn er nog kleinere maten. Om de juiste maat viool voor een kind uit te zoeken kun je het beste de armlengte meten. Je meet van onder de oksel tot het puntje van de middelvinger. In de tabel hieronder zie je welke maat je kiest bij welke armlengte. De bijbehorende leeftijd is een indicatie dus ga bij het aanschaffen liever uit van de armlengte.
Natuurlijk wil je als je begint met vioolspelen niet meteen een kapitaal uitgeven voor een instrument. Eerst maar eens kijken of het instrument bij je past en of vioolspelen is wat je ervan verwacht. Een instapmodel hoeft ook helemaal niet zo duur te zijn. Voor 150 euro koop je bij ons al een complete startersset inclusief koffer, strijkstok en schoudersteun! Voor kinderen is huren vaak ook een goede optie omdat ze vrij snel wisselen van maat.
Violen heb je echt in alle prijsklassen. Van een beginnersviool van 150 euro tot een Stradivarius van meer dan 10 miljoen. Een beginnersviool die fabrieksmatig is geproduceerd is niet te vergelijken met een handgemaakt instrument van een bekende vioolbouwer, maar er zit ook nog heel veel tussen. En het is trouwens ook weer niet zo dat een Stradivarius perse beter zal klinken dan een nieuw instrument. Wat een goede viool is hangt van een heleboel factoren af. (Het merk, materiaalkeuze, constructie etc.) Heel grof gezegd kun je een leuke viool kopen voor een bedrag tot ongeveer 500 euro. Een toch wat serieuzer model koop je voor een bedrag tussen de 500 en 1000 euro. Boven de duizend euro kom je echt in de hogere klasse instrumenten en boven de 1500 euro in het topsegment.
Naast de viool heb je ook nog een schoudersteun en een strijkstok nodig. Verder heb je hars nodig om de strijkstok te harsen. Eigenlijk ook onmisbaar zijn een stemapparaat of stemvork, een lessenaar en een koffer om de viool te vervoeren. Om te leren spelen kun je natuurlijk zelf aan de slag gaan met bijvoorbeeld behulp van tutorials op internet, maar het nemen van muzieklessen is wel aan te raden.
Een viool stem je in reine kwinten: G-D-A-E. Een kwint is een interval van vijf noten. Zoals je ziet kun je steeds vijf noten verder tellen.
(G a b c D e f g A b c d E)
Je kunt een viool op gehoor leren stemmen maar dat vergt wel wat oefening en je hebt een referentienoot nodig om te beginnen. Je kunt hiervoor een stemvork gebruiken of bijvoorbeeld een noot op de piano. Makkelijker is het gebruik van een stemapparaatje. Zeker als je nog maar net bent begonnen en nog goed op gehoor moet leren stemmen.
Violen hebben verschillende onderdelen die goed afgesteld moeten zijn. De sleutels moeten goed passen zonder dat ze vastlopen of makkelijk terugdraaien. De toets moet goed geschaafd zijn en de kam de juiste hoogte hebben. Wanneer een viool niet goed afgesteld is kan het gebeuren dat er mechanische trillingen ontstaan. Deze trillingen worden vervolgens versterkt door de klankkast en er ontstaat een soort feedback. (Ook wel een wolfstoon genoemd.) Dit stoort de normale werking van het instrument: snaren trillen minder goed en het volume gaat variëren. Als je een viool koopt moet deze dus al goed afgewerkt zijn door een vakkundige vioolbouwer. Zij kunnen de klank van een instrument goed inschatten en aanpassingen doen om wolfstonen te voorkomen en de best mogelijke toon uit een viool te halen. Bij Music All in worden al onze strijkinstrumenten in huis speelklaar gemaakt. Zo kan je in de winkel goed horen hoe een instrument klinkt en zelf meteen beginnen met spelen.
Zoek je een adres waar je je viool kunt laten repareren of afstellen? Bij Music All In hebben we Kimon Argyropoulos de vioolbouwer in dienst die elke viool, contrabas of cello er weer uit laat zien en/of spelen als een nieuwe. Dus bij serieuze schade of gewoon een afstelbeurt en alles er tussenin kun je je instrument gerust naar Music All In brengen. Een persoonlijke afspraak maken met Kimon kun je altijd bij ons op zaterdag. Voor zo'n afspraak kun je ons gewoon even bellen of mailen. Kimon Argyropoulos is ook aan het werk te zien op zijn eigen Youtube kanaal ‘Maestro Kimon’ waar hij laat zien hoe hij instrumenten bouwt, repareert en restaureert.
Een viool bestaat uit verschillende, meestal houten onderdelen. Deze worden niet met schroeven of spijkers, maar vooral met lijm aan elkaar vastgezet. Soms worden onderdelen helemaal niet vastgezet, maar blijven ze alleen op hun plek dankzij de spanning van de snaren.
Als eerste zie je natuurlijk de klankkast. Deze bestaat uit een onderblad, een bovenblad, en zijranden. Het achterblad wordt gemaakt van één stuk hout dat in tweeën gespleten wordt. De twee delen zijn elkaars spiegelbeeld in houtnerven, waardoor het achterblad mooi symmetrisch gemaakt kan worden. Aan de binnenkant van het achterblad wordt ook in de lengte de zangbalk vastgemaakt. Dit is een lang, dun stuk hout. Het bovenblad krijgt een vergelijkbaar latje, in de lengte aan de kant van de lage snaren: de basbalk. Deze geeft de lage snaren meer stevigheid en vereffend het klankevenwicht. Tussen het boven en en onderblad worden stapels geklemd. Deze houten stokjes spelen een belangrijke rol in de klankvorming van een viool. een kleine aanpassing aan de plaatsing kan de toon al flink aantasten.
De hals van een viool bestaat uit een stuk massief hout, samen met de de krul en de knoppenkast. De krul is niet alleen voor de sier. De breedte en hoogte moet zorgvuldig gevormd worden naar de dichtheid van het hout. Dankzij dit gewicht en de afstand naar de klankkast zorgt de krul voor een hefboomwerking die weldegelijk invloed heeft op de kwaliteit van het instrument. De stemsleutels hebben net zo goed impact. Lichtere sleutels zorgen voor een helderdere klank en laten zich makkelijker opwinden. Hierdoor wordt stemmen makkelijker, maar een te lichte sleutel zou te zwak kunnen worden. De toets zit bovenop de hals. Ook van dit onderdeel moet goed gelet worden op de dichtheid, de grootte en de massa. Wanneer de toets niet goed uitgehold is in het overstekende gedeelte kan het de transfer van de trillingen belemmeren.
Om viool te kunnen spelen is een strijkstok nodig. Bij Music All In kan je verschillende stokken vinden. De betere strijkstokken zijn van Pernambuco gemaakt. De stokken voor beginners van Brazielhout. Het is belangrijk dat de stok recht is en zijn spanning lang blijft houden. Ook moet de slof goed op de stok passen en makkelijk aan te draaien zijn. De haren van de stok (gemaakt van paardenhaar) hebben hars nodig om goed te kleven op de snaren van de viool. Een strijkstok heeft ongeveer ieder anderhalf jaar nieuw haar nodig. Afhankelijk van hoeveel gespeeld wordt.
Het vroegste bewijs dat we hebben voor het bestaan en gebruik van violen is een schilderij uit 1530. In Gaudenzio Ferrari’s ‘Madonna degli aranci’ is een baby te zien met een instrument dat lijkt op de viool zoals wij hem vandaag kennen. Met een gebogen voor- en achterblad, snaren die in peg-boxes met zijpinnen gaan, f-gaten, en zonder frets. Het enige detail dat afwijkt is dat in het schilderij het instrument maar drie snaren heeft. Wat we niet precies weten is wie de eerste violen hebben gemaakt, maar waarschijnlijk werden ze gebouwd in noord Italië. Rond wat in die tijd een politiek zwaartepunt was: Milaan.
In het tweede deel van de 16e eeuw begon de viool echt populair te worden. Vervolgens zijn ook verschillende aanpassingen gedaan aan het instrument. De vingertoets werd iets meer gekanteld en langer gemaakt, zodat men hogere noten kon spelen. De kam werd zwaarder gemaakt zodat violen een grotere snaarspanning aan konden. Uiteindelijk werd in de 19e eeuw de neksteun werd uitgevonden en toegevoegd. Zo komen we bij de viool waar moderne bouwers nog steeds hun voorbeeld uit halen.
Terwijl het instrument zo evolueerde, waren er al meerdere componisten en muzikanten bekend geworden met de viool. De manieren waarop zij muziek componeerden creëerde de belangrijke vormen van klassieke muziek. Arcangelo Corelli was een van de eerste echte viool virtuozen. Hij speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van sonata’s en concerto’s. Oostenrijkse violist Haydn combineerde het geluid van twee violen met een altviool en cello om het strijkkwartet te vormen. Rudolphe Kreutzer gebruikte de viool in zijn pedagogische studies en componeerde zo de belangrijkste etudes voor viool.
Een viool die versterkt kan worden klinkt misschien als een nieuwe innovatie, maar toch bestaan ze al bijna honderd jaar. In de jaren 1920 werden er al elementen en versterkers toegevoegd aan violen. Zelfs Fender heeft kort van 1969 tot 1975 elektrische violen verkocht. Met de opkomst van modernere genres, zoals jazz fusion en elektronische muziek, heeft de elektrische viool alleen maar meer populariteit verworven. Zeker in hardere muziekstijlen zoals rock en metal heeft de elektrische viool voordelen doordat het feedback voorkomt.
Er zijn verschillende manieren waarop een viool een elektrisch geluid kan genereren. Gitaar of spoel-magnetische elementen vereisen dat de snaren metaal bevatten. Hoewel dit geen probleem is, is er weinig ruimte op de body om een pick-up te monteren. De meeste elektrische violen werken daarom met een piëzo-elektrisch element. Deze reageren op fysieke vibraties die ze oppakken via de body, kam, of direct van de snaren. Via dit signaal kan de viool via een speaker versterkt worden. Het geluid kan zelfs via pedaaleffecten aangepast worden. Zo kunnen elektrische violen een hele nieuwe dimensie aan het klassieke strijkgeluid toevoegen.
Zoals eerder gezegd is de viool geschikt voor meer dan alleen klassieke muziek. Veel verschillende vormen van traditionele volksmuziek maken gebruik van de viool. In de Verenigde Staten gebruikte “Fiddlin’” John Carson de viool om country muziek te maken. Tegelijkertijd was hij ook nog eens de eerste persoon die een country lied met zang en tekst opnam. Ervin Thomas Rouse en Kenny Baker introduceerde de viool in bluegrass muziek. Dankzij violisten zoals Stephane Grappelli en Ray Nance is de viool zelfs in jazzmuziek te horen. En natuurlijk past de viool ook in pop muziek. Zo wordt de viool bespeeld door Boyd Tinsley in Dave Matthews Band, Sarah Neufeld in Arcade Fire en Andrew Bird in al zijn muziek als solo artiest. Zelfs in de punkmuziek van Yellowcard heeft de viool een plekje gevonden.
